सिंगापुरमा उपचारपछि स्वदेश फर्केका नेपाली कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा पार्टीभित्र चुलिएको महाधिवेशन विवादको समाधान खोज्न सक्रिय भएका छन्। उपसभापति पूर्णबहादुर खड्कालाई कार्यवाहक सभापतिको जिम्मेवारी दिए पनि महाधिवेशन कहिले गर्ने भन्ने विषयमा पार्टी समितिभित्र स्पष्ट निष्कर्ष ननिस्केपछि देउवा स्वयं ‘सहमतिको आधार’ खोज्दै नेताहरूसँग निरन्तर भेट–वार्ता गरिरहेका छन्।
महाधिवेशन–अघिँ वा पछि ? एक महिनादेखि निर्णय अलमलमा
कांग्रेस केन्द्रीय समिति महाधिवेशनको मिति–तोकाइमा एक महिनादेखि अनिर्णयमा छ।
- महामन्त्रीद्वय गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्मा पुसमै विशेष महाधिवेशन गर्नुपर्ने पक्षमा छन्।
- उनीहरूका अनुसार ५४ प्रतिशत महाधिवेशन प्रतिनिधिले लिखित माग गरिसकेकाले फागुनमा हुने प्रतिनिधिसभा चुनावसम्म कुर्न नमिल्ने स्थिति छ।
तर, संस्थापन पक्षका नेताहरू भने फागुन २१ गतेको प्रतिनिधिसभा र माघ ११ गतेको राष्ट्रियसभा चुनावलाई प्राथमिकता दिँदै चुनावपछि मात्र महाधिवेशन गर्नुपर्ने अडानमा छन्।
देउवाको ‘वान–टु–वान’ कूटनीति
सिंगापुरमै रहेका बेला केन्द्रीय समिति निष्कर्षमा नपुगेपछि देउवा स्वदेश फर्के लगत्तै शीर्ष नेताहरूसँग वान–टु–वान छलफलमा जुटेका छन्।
देउवाले—
- समस्त पक्षलाई मिलाएर निर्णय लिनुपर्ने,
- पार्टी एकताबद्ध भएर जानुपर्ने,
—जस्ता धारणाहरू राख्दै नेताहरूको मत सुन्दै आएका छन्।
हालसम्म देउवा भेटिसकेका नेताहरू:
- प्रकाशशरण महत
- एनपी साउद
- बालकृष्ण खाँण
- ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की
कार्यवाहक सभापति खड्कासँग पनि देउवाले पार्टीको अवस्थाबारे विस्तृत समीक्षा गरिसकेका छन्।
महामन्त्री शर्माको कडा चेतावनी : ‘विधानविपरीत निर्णय स्वीकार्य छैन’
महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले देउवालाई भेटेर विशेष महाधिवेशनको लिखित मागलाई बेवास्ता गर्न नमिल्ने स्पष्ट बताएका छन्।
यदि पार्टीको निर्णय विधानविपरीत भयो भने आफू महामन्त्री पदबाट राजीनामा दिन तयार रहेको सन्देश पनि उनले दिएका छन्।
उनको भनाइ—
- “विशेष महाधिवेशन कांग्रेस विधानकै व्यवस्था हो। ४०% भन्दा बढी प्रतिनिधिले माग गरेको विषय उल्ट्याउने निर्णय विधानसम्मत हुँदैन।”
५४% प्रतिनिधिको हस्ताक्षर, पुस २८ भित्र विशेष महाधिवेशन बोलाउनुपर्ने
कांग्रेस विधान—धारा १७(२) अनुसार:
- ४०% प्रतिनिधिले लिखित माग गरेमा ३ महिनाभित्र विशेष महाधिवेशन अनिवार्य।
असोज २९ मा माग पेश भएकाले पुस २८ विशेष महाधिवेशन बोलाउने अन्तिम मिति भएको छ।
संस्थापन पक्ष : चुनावअघि महाधिवेशन ‘असम्भव’
संस्थापन पक्षका शीर्ष नेताहरूले—
- “चुनाव नजिकिएको छ, उम्मेदवार छान्नुपर्ने बेला महाधिवेशन सम्भव छैन।”
—भनेर शनिवार बसेको भेलामा निष्कर्ष निकालेका छन्।
सहमहामन्त्री महेन्द्र यादवको तर्क:
- “महामन्त्रीद्वय नयाँ अनुहार चाहिन्छ भन्छन्। तर शेरबहादुर दाइले पूर्णबहादुर दाइलाई कार्यवाहक दिएपछि नयाँ अनुहार त भइहाल्यो नि!”
कार्यवाहक सभापतिद्वारा मिति प्रस्तावको तयारी
पूर्णबहादुर खड्काले—
- निर्णयमा ढिलाइ भएको स्वीकार गर्दै,
- हतारमा गलत निर्णय नहुने,
- सबै पक्षलाई समेटेर उचित निर्णय लिइने
—धारणा सार्वजनिक गरेका छन्।
खड्का निकट नेताका अनुसार,
- सोमबार उनले चुनावपछि हुने महाधिवेशनको मिति प्रस्ताव गर्ने तयारी गरेका छन्।