आर्थिक रूपमा पछाडि रहेको हिमाली जिल्ला हुम्लामा अब ३३५ मेगावाट क्षमताको हुम्ला–कर्णाली दोस्रो जलविद्युत् आयोजना निर्माण हुने भएको छ। आयोजना निर्माणका लागि आवश्यक प्रक्रिया अघि बढाइएको र अहिले वातावरणीय प्रभाव मूल्याङ्कन (EIA) को काम भइरहेको छ।
ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालयको सिफारिसमा वन तथा वातावरण मन्त्रालयले इआइए प्रक्रिया सुरु गरेको हो। यो आयोजना रुरु जलविद्युत् परियोजनाले निर्माण गर्नेछ।
आयोजनाको मुख्य विवरण
आयोजना निर्माणका लागि ४७.१३ हेक्टर जमिन आवश्यक पर्नेछ।
वातावरण संरक्षण ऐन, २०७६ अनुसार ५० मेगावाटभन्दा बढी क्षमताका जलविद्युत् आयोजनामा अनिवार्य रूपमा इआइए गर्नुपर्ने व्यवस्था छ।
कर्णाली नदी बेसिनमा निर्माण हुने यो आयोजना नदी प्रवाहमा आधारित हुनेछ।
बाह्रै महिना बग्ने हिम नदी ‘हुम्ला कर्णाली’मा निर्माण हुने भएकाले यो परियोजना रणनीतिक दृष्टिले पनि अत्यन्त महत्त्वपूर्ण मानिएको छ।
डिजाइन र उत्पादन क्षमता
- डिजाइन डिस्चार्ज: ११८.७० घनमिटर प्रति सेकेन्ड
- डाइभर्सन सुरुङ: दुईवटा (लम्बाइ ५४५ मिटर र ५४२ मिटर)
- सुरुङको व्यास: ९.५ मिटर
- ऊर्जा उत्पादन (सुक्खा याम): ६०९.८९ GWh
- ऊर्जा उत्पादन (वर्षा याम): १,१८४.८३ GWh
उत्पादित बिजुली २० किलोमिटर लामो डबल सर्किट ४०० केभी प्रसारण लाइनमार्फत मुगु–कर्णाली हबमा जोडिनेछ।
लागत र प्रभाव
- कुल लागत: रु ७२ अर्ब ९० करोड ८० लाख
- प्रति मेगावाट लागत: रु २१ करोड ७६ लाख
- प्रभावित घरधुरी: ५६
- कटान गर्नुपर्ने रुख: १८८
आयोजना निर्माण चरणमा १,८०५ जना र सञ्चालन चरणमा ११५ जना स्थानीयलाई रोजगारी उपलब्ध हुनेछ।
महत्त्व र अपेक्षा
हुम्ला–कर्णाली दोस्रो आयोजना सञ्चालनमा आएपछि प्रदेशको ऊर्जा आत्मनिर्भरता बढ्ने,
रोजगारी सिर्जना हुने र आर्थिक विकासको गतिमा तीव्रता आउने अपेक्षा गरिएको छ।
स्थानीय तहका प्रतिनिधिहरूका अनुसार, आयोजनाले स्थानीय पूर्वाधार, सडक, र व्यवसायिक क्रियाकलापमा नयाँ उर्जाको संचार गर्नेछ।