पाल्पाको निस्दी गाउँपालिका–५, गल्धाका किसानले उत्पादन गरेको २३ हजार २ सय ५० केजी काँचो र सुकाइएको चाना अदुवा युरोप निर्यात भएको छ। यो अदुवा गल्धा सामाजिक उद्यमी महिला सहकारी संस्थामार्फत पठाइएको हो।
सहकारीकी व्यवस्थापक दिलमाया सारुका अनुसार, आइतबार मात्रै १४ हजार ५ सय ६० किलो सुकाइएको चाना अदुवा युरोप निकासी गरिएको छ। यो मात्राको काँचो अदुवा करिब ६५ हजार केजी बराबर हुन्छ।
यस निर्यातबाट सहकारीले कुल ७१ लाख ९१ हजार १ सय ८४ रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ। यसअघि यसैवर्ष ८ हजार ६ सय ९० केजी अर्गानिक प्रमाणित काँचो अदुवा पनि युरोप पठाइसकेको थियो, जसबाट ८ लाख १९ हजार ४ सय ६७ रुपैयाँको आम्दानी भएको व्यवस्थापक सारुले जानकारी दिइन्।
सहकारीकी अध्यक्ष अममाया मश्राङ्गीका अनुसार, तीन वर्षदेखि सुकाइएको चाना अदुवा निर्यात हुँदै आएको हो भने यो वर्ष पहिलो पटक अर्गानिक प्रमाणित काँचो अदुवा पनि युरोप पठाउन सफल भएको हो। यद्यपि युरोपेली बजारमा २० हजार केजी अदुवाको माग भएपनि उत्पादन कम भएकाले त्यो अनुसार पठाउन नसकिएको अध्यक्षले बताइन्।
बोसे जातको अदुवा जुस उत्पादनका लागि उपयुक्त मानिए पनि राम्रो नफलेपछि सो मात्रामा पठाउन समस्या भएको हो। सुकाइएको अदुवाको चाना पनि अर्गानिक प्रमाणित नभएकाले माग अनुसार पठाउन सकिएन।
हाल २ सय ७२ जना किसानले उत्पादन गरेको अर्गानिक प्रमाणित अदुवा सहकारीले खरिद गरेर प्रशोधन गरी युरोप पठाउँदै आएको छ। महिलाको नेतृत्वमा चार वर्षदेखि प्रशोधन उद्योग सञ्चालनमा रहेकाले स्थानीय महिलालाई रोजगारी समेत उपलब्ध भएको छ।
गल्धाबाट उत्पादन हुने अदुवा तानसेदेखि करिब ६५ किलोमिटर टाढा पर्दछ। यस क्षेत्रको नसे जातको अदुवा युरोपेली बजारमा निकै लोकप्रिय बन्न थालेको छ। विगत वर्ष ३९ हजार ८ सय ८४ केजी अदुवा ३९ लाख ७६ हजारमा खरिद गरी ४७ लाख ६८ हजारमा बिक्री गरिएको थियो।
सरकारी तथा गैरसरकारी निकायहरूको सहयोगमा अदुवा धुने, सुकाउने, प्याक गर्ने जस्ता सम्पूर्ण प्रक्रिया स्थानीय महिलामार्फत सञ्चालित छ। सहकारीले आगामी दिनमा नजिकका ज्यामिरे, मित्याल, झिरुवास र सहलकोट क्षेत्रको अदुवा पनि अर्गानिक प्रमाणित गर्न पहल थाल्ने जनाएको छ।